„Racjonalne użytkowanie energii w budynkach – w świetle obowiązujących przepisów UE”, było tematem konferencji naukowo-technicznej w Warszawskim Domu Technika NOT, zorganizowanej 23 listopada 2006 r. przez Polski Komitet Naukowo-Techniczny FSNT-NOT Gospodarki Energetycznej.
W konferencji uczestniczyli wiceprezesi NOT Zbigniew Lange i Janusz Maciejewicz. Konferencję otworzył dr inż. Henryk Gładyś – przewodniczący Komitetu. Włodzimierz Hausner, zastępca sekretarza generalnego FSNT-NOT, powitał uczestników konferencji oraz przekazał zebranym serdeczne pozdrowienia od dr inż. Wojciecha Ratyńskiego – prezesa FSNT-NOT. Podkreślił, że na sali obecni są najlepsi krajowi eksperci w dziedzinie oszczędzania energii w budynkach.
Zebrani minutą ciszy uczcili pomięć ofiar katastrofy w Kopalni „Halemba”.
W konferencji uczestniczyło 70 osób, z tego ok. 30 na warunkach odpłatności (500,- zł.). Uczestnicy otrzymali wydanie książkowe materiałów konferencyjnych.
Konieczność obniżenia energochłonności budynków w krajach członkowskich UE
– z uwzględnieniem zewnętrznych warunków klimatycznych, warunków lokalnych i mikroklimatu wewnętrznego budynków – jest istotą Dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Prawo unijne narzuca również w zakresie tych działań wymóg spełnienia kryteriów opłacalności ekonomicznej.
Warszawska Konferencja dotycząca tej tematyki, podzielona została na dwie sesje: pierwszej przewodniczyła dr inż. Elżbieta Niewiedział z Politechniki Poznańskiej. Przedpołudniowa sesja, której przewodniczył doc. dr Edward Radwański, poświęcona była prawno-finansowym problemom związanym z Dyrektywą.
Na konferencji wygłoszono osiem referatów. Pierwszy pn. „Wymagania Dyrektywy 2002/91/WE o certyfikacji energetycznej budynków” wygłosił prof. Krzysztof Żmijewski z Politechniki Warszawskiej. Podkreślił, że z zasady prawodawstwo unijne powinno być przenoszone na grunt polski – również w przypadku ważnej Dyrektywy 2002/91/WE. Tak się jednak dotychczas nie stało.
Autor podkreślił, że wg raportu NIK z połowy 2004 r., po 10 latach funkcjonowania systemu termomodernizacji zrealizowano zaledwie 4% zamierzeń - ocenianych na 50 tys. budynków. Tymczasem termin krajowej implementacji Dyrektywy minął 4 stycznia 2006 r. Tym bardziej pilne jest wprowadzenie w kraju ustawy o certyfikacji energetycznej budynków. Wyczerpały się bowiem proste metody oszczędzania energii w budynkach.
Mgr inż. Anna Sas-Micuń z Ministerstwa Budownictwa w referacie pn. „System prawny oceny efektywności energetycznej budynków w Polsce” ekspert Ministerstwa poinformowała, że wdrażanie Dyrektywy zostało wstrzymane w czerwcu 2005 r., a prace nad ustawą wznowiono w styczniu 2006 r. – po powstaniu Ministerstwa Budownictwa. Od sierpnia do września 2006 r. rządowy projekt ustawy o systemie oceny energetycznej budynków i lokali mieszkalnych, uzyskał pozytywne oceny m.in. UKIE oraz Komitetu Stałego Rady Ministrów. Jednak 24 października 2006 r. projekt usunięto z obrad Rady Ministrów. Tymczasem Dyrektywa wprowadza certyfikaty energetyczne, mające pobudzać ogólną świadomość społeczeństwa oraz wywierać presję na realizację zadań termomodernizacyjnych.
Przedstawicielka Ministerstwa Budownictwa poruszyła także niezwykle istotną sprawę wpływu certyfikatu energetycznego na wartość rynkową budynków oraz lokali mieszkalnych. Świadectwo takie będzie obowiązkowym dokumentem w przypadku każdej ww. nieruchomości będącej przedmiotem obrotu: od budowy (niezbędne od chwili rozpoczęcia użytkowania) do kupna-sprzedaży bądź wynajmu.
Kolejny referat pt. „Instalacje w budynkach inteligentnych” wygłosił dr inż. Eugeniusz M. Sroczan z Politechniki Poznańskiej, podkreślając, że optymalnym rozwiązaniem jest spójny zintegrowany systemy sterowania i zarządzania instalacjami. Przy czym tą infrastrukturą można sterować również zdalnie, np. bezprzewodowo.
W Konferencji wzięli także udział i wygłosili referaty przedstawiciele Narodowej Agencji Poszanowania Energii S.A. Dr inż. Aleksander Panek skoncentrował się na „Ocenie energetycznej budynków”, natomiast mgr Andrzej Rajkiewicz omówił „Problemy finansowania działań energooszczędnych w Polsce”.
Autorzy podkreślali, że obecnie najpewniejszym źródłem finansowania termomodernizacji jest kredyt z premią termomodernizacyjną. Możliwa jest refundacja poniesionych nakładów z programów Unii Europejskiej. Dotyczy to w szczególności budynków samorządowych. Pomoc unijna na te cele jest jednak niebyt duża.
W części popołudniowej Konferencji (sesja 2) dominowały problemy techniczne związane z charakterystykami energetycznymi budynków. Prof. Roman Wichowski z Politechniki Gdańskiej wygłosił referat pn. „Charakterystyka cieplna budynków w świetle normy PN-EN 12837 w przededniu wdrożenia w Polsce Dyrektywy UE 2002/91/EC”. Autor przeprowadził m.in. bilans energetyczny budynku i związane z tym obliczenia.
„Metodologię wykonywania audytów energetycznych budynków była tematem wystąpienia dr inż. Macieja Robakiewicza z Fundacji Poszanowania Energii – Zrzeszenie Audytorów Energetycznych. Referatem zamykającym sesję drugą, był „Wpływ zastosowania energetyki odnawialnej na charakterystykę energetyczną budynków” autorstwa dr inż. Piotra Kubskiego.
W dyskusji ogólnej udział wzięli referenci oraz zaproszeni eksperci. Szczególną aktywnością wyróżniał się Guenter Schlagowski z Niemiec, który m.in. przedstawił ideę – a także dokumentację - „budynku pasywnego”, charakteryzującego się znakomitymi parametrami termoizolacyjnymi. Ekspert podkreślał, że w Europie powstało wiele budynków pasywnych, a energię oszczędzać można na ogrzewaniu, szczelnych powłokach, oknach i drzwiach, odzyskiwaniu ciepła z wentylacji itp. Krzysztof Kasperkiewicz z Zakładu Techniki Cieplnej ITB poruszył sprawę wymagań technicznych w stosunku do budynku referencyjnego i związane z tym trudności interpretacyjne. Praktyczny punkt widzenia na termomodernizację przedstawił Grzegorz Engelbrecht z jednej z warszawskich spółdzielni mieszkaniowych. Potwierdził, że certyfikacja energetyczna budynków pomoże w racjonalnym zarządzaniu zasobami spółdzielni. Krytycznie odniósł się do certyfikowania wszystkich mieszkań własnościowych, choć będzie to niezbędne w przypadku ich kupna-sprzedaży. Wielu mówców zastanawiało się, czy Ministerstwo Budownictwa nie bierze na siebie zbyt wielu obowiązków.
Komisja Wnioskowa przedstawiła projekt wniosków, który został przyjęty z niewielkimi uwagami uczestników.
W posumowaniu Włodzimierz Hausner pogratulował uczestnikom i podziękował za wysoki poziom merytoryczny konferencji. Pokreślił, że dobrą tradycją Naczelnej Organizacji Technicznej jest przekazywanie wniosków z konferencji do odpowiednich resortów i instytucji. W tym przypadku będzie to Ministerstwo Budownictwa.
Wnioski z konferencji były przedmiotem obrad całego Polskiego Komitetu N-T FSNT-NOT Gospodarki Energetycznej w dniu 7.12.2006 r. Po merytorycznej dyskusji i redakcyjnych korektach – wnioski zostały jednomyślnie zaakceptowane. Prezes NOT przy odpowiednim piśmie przewodnim skierował dnia 11.12.2006 r. wnioski do Ministra Budownictwa Andrzeja Aumillera do wiadomości i wykorzystania.