Filozofia pojęć technicznych (148). Żuraw

Historyczne obiekty kultury materialnej z czasem stapiały się z naturą, już nie były ingerencją w środowisko, lecz swojskimi elementami krajobrazu. Dziś nikomu więc nie przychodzi do głowy, że np. żuraw studzienny jest obcy naturze. Nie tylko nie przypomina żywego żurawia, ale w ogóle niczego naturalnego, jest czystą funkcją techniczną, to składnik sielskiej kompozycji. Niemal symbol bliskości z przyrodą.

Górny Śląsk perłą w koronie niepodległej Polski

Powrót Górnego Śląska do Polski to proces trwający od 1918 r. aż do 22 czerwca 1922 r., kiedy miało miejsce uroczyste wkroczenie wojska polskiego do Katowic. Inspiracją do intensyfikacji działań na rzecz powrotu tej piastowskiej ziemi do macierzy było powstanie po 123 latach niewoli niepodległego Państwa Polskiego. Dodatkowo sprzyjała temu sytuacja geopolityczna po zakończeniu I wojny światowej, w której Cesarstwo Niemieckie, którego częścią od 1740 r. był Górny Śląsk, poniosło klęskę. Wówczas abdykował cesarz Wilhelm II. Wydarzenia te stworzyły polityczną podstawę dla wykorzystania 13 punktu programu prezydenta Stanów Zjednoczonych Thomasa Woodrowa Wilsona, który w kwestii powojennego ładu w Europie stanowił: „Ma być utworzone niepodległe państwo polskie z wolnym i pewnym dostępem do morza, w skład którego mają wejść wszystkie terytoria zamieszkałe przez niewątpliwie polską ludność”.

prof. dr hab. inż. Józef Dubiński, czł. koresp. PAN, Główny Instytut Górnictwa